آلودگی هوا برای افراد مختلف، معنا و مفهوم متفاوتی دارد. طوری که عموم افراد جامعه، اختلال در سیستم تنفسی، کاهش دید، تحریک چشم و یا گرد و غباری که روی وسایل می‌نشیند را آلودگی محسوب می‌کنند. اما این معنا و مفهوم برای یک دهقان قطعا متفاوت بوده، عواملی که به گیاهان حیوانات و همچنین محصولات کشاورزی زیان وارد می‌کند، آلودگی محسوب می‌شود. وجود هرگونه ترکیب اضافی در هوا، که سلامت و بهداشت جانداران را به خطر اندازد آلودگی هوا تلقی می‌شود. آلودگی هوا علاوه بر جانداران طبیعی به اجسام ساخته شده از مواد مصنوعی، ساختمان‌ها و اموال مردم نیز آسیب وارد می‌کند و سبب اختلال در تعادل طبیعی محیط زیست می‌شود.

در گذشته نه چندان دور دغدغه ‌های مردم فقط تامین نان و آب بود، اما امروزه با افزایش انرژی و همچنین رشد فزاینده فعالیت‌های صنعتی، رشد بی اندازه تعداد وسایل نقلیه موتوری و همچنین افزایش تعداد شهرنشینان داشتن هوای سالم نیز به این دغدغه‌ها افزوده شده است. برای مثال پدیده آلودگی هوا در مناطق شهری نیز یکی از پیامدهای صنعتی شدن زندگی انسان است که از حدود سیصد سال قبل شروع شده و روز به روز به شدت آن افزوده می‌شود، نمونه خوب از هوای آلوده را می توان هوای آلوده شهر کابل و یا سایر شهر های بزرگ در فصل زمستان گفت که شما خود شاهد آن هستید.

آلودگی هوای هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است و به عواملی مانند: نوع آب و هوا، فعالیت‌های صنعتی، کشاورزی، وجود رشته کوه‌ها در آن منطقه بستگی دارد. در برخی موارد تاثیرات مخرب آلودگی هوا بر انسان و محیط زیست کند و تدریجی است که در این صورت کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و اکثر مردم آن را جدی تلقی نمی‌کنند و زمانی که وضعیت حاد و اضطراری می‌شود، این مهم مورد توجه آن‌ها قرار می‌گیرد. بنابر این می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که بحران آلودگی هوا، تدریجی است و در دراز مدت نتایج آن مشخص می‌شود.

برخی از منابع آلوده کننده هوا قرار ذیل می باشند:

منابع آلوده کننده هوا هم همانند خیلی از عوامل دیگر به دو دسته طبیعی و انسانی تقسیم می‌شوند.امروزه بشر با فعالیت‌های علمی و غیر علمی خود باعث تشدید آلودگی هوا می‌شوند. مهم‌ترین آلاینده‌های هوا شامل دود، گازها، گرد و غبار، مواد کیمیاویی زیان‌آور، مواد رادیواکتیو و یا هر ماده دیگر در هوا آزاد می‌شود. این آلوده کننده ‌ها بصورت نایتروجن و کربن، اکساید های سلفر، اکساید های کاربن، ذرات معلق مایع و جامد در هوا وجود دارند. ماشین آلات مختلف از جمله عمده ترین آلوده کننده های هوا می باشند مخصوصا ماشین های دیزیلی که به مراتب نسبت به ماشین های پطرولی گازات مضره را به هوا آزاد می کنند.

در حالت عادی در لایه اولیه جو (تروپوسفر) با افزایش ارتفاع از سطح زمین، دمای هوا کاهش می‌یابد. از این رو در شرایط عادی هوای مجاور سطح زمین گرمتر و سبکتر از لایه‌های بالایی است و به راحتی می‌تواند به بالا صعود کند. اما در ماه‌های سرد سال، وضعیت برعکس می‌شود، در این شرایط هوای سرد و سنگین تر در مجاورت زمین ساکن است و لایه هوای گرمی در بالای آن قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی، حرکت صعودی و جابجایی هوا صورت نمی‌گیرد و موجب افزایش آلودگی می‌شود.

نفس کشیدن و زندگی انسان، تحت تاثیر مستقیم کیفیت هواست.همانگونه که وضعیت آب و هوا روز به روز و حتی ساعت به ساعت تغییر می‌کند، کیفیت هوا نیز متغیر است. همانطور که پیش از این هم اشاره کردیم آلودگی هوا به اشکال مختلف زندگی انسان و سایر جانداران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مهم ترین شکل آن تهدید سلامت انسان و بروز انواع بیماری های تنفسی، قلبی و … است.

باران‌های اسیدی از دیگر پیامد‌های آلودگی هواست. باران اسیدی به هرگونه بارش، مانند برف و باران تگرگ و یا حتی مه که در آن مواد مضری مانند اکسایدهای نایتروجن و سلفر وجود داشته باشند، اطلاق می‌شود.عامل اصلی این آلاینده‌ها، مصرف سوخت‌های فوسیلی در صنایع، حمل و نقل و کارخانه ‌های مختلف است که سبب افزایش شدید میزان تیزابی شدن بارش می‌شوند. این بارش‌های اسیدی باعث آسیب رساندن به انسان‌ها و سایر جانداران، کاهش حاصل خیزی زمین‌های کشاورزی و … می‌‌شوند که همگی ناشی از تغییرات آب و هوایی در اثر آلودگی هوا هستند.

آلودگی هوای محیط را که در آن زندگی می نماییم، چگونه به شکل عملی برسی کنیم؟ برای مشاهده تجربه عملی آن بیینده این ویدیو باشید.