آموزش الفبا و فعالیت‌های آموزشی
برای تسهیل فرآیند آموزش الفبای دری، تعدادی از فعالیت‌های آموزشی قرار ذیل پیشنهاد می‌گردند. قابل ذکر است که بر علاوه این فعالیت‌ها، شما می‌توانید فعالیت‌های آموزشی بیشتر را در ویدیوهای آموزشی مرتبط با الفبا، بیننده باشید.
۱. نوشتن حروف در تخته: برای تدریس حروف الفبا روش‌های زیادی وجود دارد و ساده‌ترین روش، نوشتن حروف توسط معلم در تخته است. معلم حروف را در تخته می نویسد و می خواند و از شاگردان میخواهد که بعد از معلم تکرار نمایند. بعد از ختم خواندن حروف توسط شاگردان ، معلم از شاگردان میخواهد که حروف را در کتابچه‌های شان بنویسند.
۲. تمرین گروهی: در فعالیت‌های گروهی، شاگردان را به گروه‌های چهار الی شش نفری تقسیم می‌نماییم، در هر گروه تفاوت‌های فردی و توانایی شاگردان را در نظر می‌گیریم تا فعالیت‌های گروهی برای یادگیری بهتر شاگردان موثر واقع گردد.
مثلا: تعدادی از کلمات داده شده است، از شاگردان می‌خواهیم، حروفی را که خوانده‌اند در کلمات پیدا نمایند.
قرار ذیل شما نمونه ای از فعالیت پیشنهادی را مشاهده نموده و می توانید آنرا دانلود نمایید.
۳. فعالیت انفرادی: هرگاه شاگردانی در صنف داشته باشیم که مهارت‌های خواندن و نوشتن‌شان در مقایسه با همصنفی‌های شان ضعیف‌تر است، میتوانیم با درنظر داشت مشکلات‌شان در آخر هر ساعت درسی و یا هنگامی که شاگردان دیگر مصروف اجرای فعالیت‌ها هستند، با شاگردان ضعیف فعالیت‌ها را به شکل انفرادی کار نماییم. مثلا: شاگرد مذکور در تکمیل کردن جدول ذیل مشکل دارد، معلم محترم به شکل فردی شاگرد را رهنمایی می نماید.
۴. شناخت حروف و نوشتن کلمات: یکی از بهترین فعالیت‌ها برای شناخت حروف و نوشتن کلمات این است که نوشتن نام خود شاگردان و نام‌های دوستانشان را کار کنیم، شاگردان با یاد گرفتن نوشتن نامشان بیشتر به ترکیب حروف و ساختن کلمات علاقه‌مند می‌شوند.
۵. حدس بزن: فعالیت حدس زدن و بیان کردن به شاگردان کمک می کند تا اعتماد به نفس قوی داشته باشند و از اظهار نظرشان در موارد مختلف ترس نداشته باشند. همچنین، مهارت درک موضوع و مهارت گفتاری شاگردان تقویت می‌شود.
مثلا: معلم محترم حرفی را که میخواهد تدریس نماید، در مورد یک حیوان که نام آن با همان حرف شروع می شود، چند جمله می گوید و از شاگردان میخواهد که فکر کنند و نام حیوان را حدس بزنند: مثلا: حیوانی را نام بگیرید که نامش با حرف گ شروع می شود. برای راهنمایی بیشتر شاگردان، معلم می تواند چند مشخصه آن را بیان کند. هرگاه هدف گاو باشد، می تواند بگوید: حیوان کلان است، علف خوار است، از شیر آن استفاده می‌کنیم.
وقتی شاگردان پاسخ را پیدا کردند، تصویر گاو را روی تخته نصب نموده و نام آنرا می‌نویسیم.
۶. پیدا کردن حروف: این فعالیت را میتوانیم به شکل انفرادی و یا هم گروهی با شاگردان اجرا نماییم، پیدا کردن یک و یا دو حرف مشخص در یک متن به شاگردان کمک می کند تا حروف را بهتر در کلمات بشناسند و نیز با خواندن کلمات در متن با کلمات جدید آشنا می شوند؛ مثلا: معلم یک متن ساده و یا یک ترانه را از کتاب درسی و یا از یک کتاب دیگر انتخاب می‌کند و از شاگردان میخواهد که آن را با دقت بررسی نمایند و حروف مشخص شده را پیدا کرده و رنگه یا حلقه نمایند؛ مثلاً: (ر، ز، ژ) را پیدا کرده و رنگه کنند.
۷. آموزش الفبا به شکل ترانه: معلم محترم می‌تواند حروف را به شکل ترانه به شاگردان بیاموزاند و یا اینکه برای هر حرف چند کلمه با تصویر پیدا کرده و به شکل ترانه به شاگردان معرفی نماید؛ مثلا: ترانهٔ الفبا.
نمونه‌ای از ترانه الفبا را می‌توانید از طریق لینک ذیل در کانال یوتیوب فارسی-دری مشاهده نمایید.
۸. جایگاه حروف در ساختار کلمات: برای معرفی اشکال و جایگاه حروف در ساختار کلمات بهتر است اشکال مختلف حروف را در تخته بنویسیم و با مثال‌ها برای شاگردان توضیح داده شود. اگر امکان داشته باشد کلمات ساده را با تصاویر آنها در تخته چسپانده و جایگاه حروف را برای شاگردان نشان دهیم زیرا هرگاه درس با استفاده از تصاویر باشد یادگیری موضوع برا ی شاگردان دلچسب شده و نیز درس فراموش شاگردان نمی‌گردد.
مثال آنرا در تصویر ذیل مشاهده نمایید.
در نتیجه: افزایش میزان مشارکت شاگردان و سهم دادن بیشتر به شاگردان در تمرینات عملی، برای اجرای فعالیت ها، انتخاب روش اجرای فعالیت ها، نحوه ترتیب فعالیت ها، روحیه معلم و طرز رفتار و گفتارمعلم به شاگردان کمک می نماید تا فعالیت ها را به شکل یک سرگرمی و بدون استرس اجرا نمایند. تشویق کردن شاگردان توسط معلم در ختم فعالیت ها حتی اگر شاگردان فعالیت ها را به درستی اجرا نکرده باشند، هم به شاگردان نشان میدهد که تلاش و زحمات شان برای اجرای فعالیت ها برای معلم شان با ارزش است و برا ی یادگیری درس ها تلاش بیشتر می نمایند.
قرار ذیل شما می توانید ویدیو های آموزشی مرتبط با حروف الفبا از (آ تا ی) را بیننده باشید.
آموزش حروف (آ، ا):
آموزش حروف (ب، پ، ت، ث):
آموزش حروف (ج، چ، ح، خ):
آموزش حروف (د، ذ):
آموزش حروف (ر، ز، ژ):
آموزش حروف (س، ش):
آموزش حروف (ص، ض):
آموزش حروف (ط، ظ):
آموزش حروف (ع، غ):
آموزش حروف (ف، ق):
آموزش حروف (ک، گ):
آموزش حروف (ل، م، ن):
آموزش حروف (و، ه، ی):