کار با مایکروسکوپ نیز مانند سایر فعالیت ها نیاز به آموزش های اولیه و تجربه دارد. در این درس تلاش شده است تا روش استفاده از مایکروسکوپ به شکل متنی و عملی بیان گردد. آنچه مهم است باید بدانید اینکه ممکن در اولین تجربه کار با مایکروسکوپ ممکن موفق نشوید تا یک تصویر واضح از نمونه تحت برسی را حاصل نمایید، نگران نباشید این کار نیاز به تجارب مکرر دارد تا قادر به تنظیم درست عدسیه ها، نور و سلاید تحت برسی شوید.

برای استفاده درست از مایکروسکوپ باید موارد ذیل را در نظر داشته باشید.

1- مطمن باشید که منبع نوری مناسب را در دسترس دارید.

2- عدسیه های مایکروسکوپ از هرگونه آلوده گی با گرد وخاک و غیره کاملا پاک باشند.

3- سلاید و پوش سلاید که قرار است استفاده شوند، باید کاملا پاک باشند. سلاید ها قطعه های شیشه ای شفاف می باشند که نمونه را برای برسی روی آن قرار می دهند. سلاید ها معمولا با ابعاد 75 میلی متر طول، 25 میلی متر عرض و 1 میلی متر ضخامت ساخته می شوند.

4- نمونه که قرار است مورد برسی قرار گیرد، باید به شکل درست آن نمونه گیری شود. طور مثال هرگاه نمونه از یک نبات برش شده باشد باید به حد کافی نازک باشد که نور از آن عبور کند. هرگاه نمونه ماده جامد باشد باید از محلل یا مایع که آنرا در خود قرار دهد استفاده شود و اگر نمونه کدام موجود زنده باشد از مایعات چسپنده چون گلسرین برای حفظ آن روی سلاید، استفاده نمایید.

5- محلول و یا محلل های لازم برای قرار دادن روی نمونه را در دسترس داشته باشید.

6- بعد از قرار دادن نمونه روی سلاید، پوش سلاید (کورسلاید) را با احتیاط کامل با یک زاویه 45 درجه به آرامی بالای آن رها کنید.

7- برسی نمونه تحت مایکروسکوپ را با عدسیه با کمترین بزرگنمایی آغاز نموده و به ترتیب عدسیه ها را (عدسیه های چشمی و شی) برای بزرگنمایی بیشتر تغییر دهید. عدسیه های چشمی ممکن ضرورت به تغییر داشته باشد تا با عدسیه های با بزرگنمایی های متفاوت تعویض گردند و برای تغییر عدسیه های شی با حرکت دادن صفحه چرخان برای تغییر کار بگیرید.

8- هرگاه تصویر نمونه به شکل واضح نبود از پیچ های تنظیم کننده استفاده نمایید. از پیچ تنظیم کننده سریع برای تغییر بیشتر و از پیچ تنظیم کننده دقیق برای وضاحت تصویر و همچنان تغییر موقعیت سلاید با استفاده از حرکت دادن استج یا صفحه مایکروسکوپ صورت می گیرد.

9- برای تغییر عدسیه متوجه باشید، که عدسیه شی با سلاید تحت برسی تماس نکند چون طول عدسیه های شی می توانند متفاوت باشند.

10- برای تنظیم میزان نور، از پیچ تنظیم کننده نور (دیافراگم یا کاندنسر) استفاده نمایید تا نور را کم و زیاد بسازید.

11- در جریان مشاهده نمونه، چشم های تان را در یک فاصله از عدسیه های چشمی قرار دهید، چشم ها باید به عدسیه ها چسپانده نشوند.

روش عملی کار با مایکروسکوپ و تهیه سلاید از نمونه ها را در ویدیو های ذیل بیننده باشید.

ویدیوی اول: در این ویدیو روش استفاده از مایکروسکوپ و تهیه سلاید از موی انسان عملا کار شده است.

ویدیوی دوم: در این ویدیو نحوه کار با مایکروسکوپ و تهیه سلاید از حجره نباتی به صورت عملی توضیح داده شده است.

پس از اتمام کار با مایکروسکوپ موارد ذیل را باید انجام دهید:

1- در صورت وصل بودن به برق، سویچ برق را خاموش کنید و برای مدت چند دقیقه (حد اقل 10 دقیقه) مایکروسکوپ را تکان ندهید.

2- صفحه مایکروسکوپ را پایین آورده، عدسیه های شی را بالا ببرید و بعدا و سلاید را بردارید.

3- در صورت ضرروت صفحه مایکروسکوپ و عدسیه ها را پاکاری نمایید. برای پاکاری عدسیه ها از روغن مخصوص ایمرسیون و بعدا با الکول رقیق با استفاده از کاغذ مخصوص لنز ها را پاکاری نمایید.

4- در صورت ضرورت به انتقال همیشه با دو دست انتقال دهید طوریکه یکی از دست ها در بازو و دست دیگر زیر پایه مایکروسکوپ قرار داشته باشد.

5- روپوش محافظتی را حتما روی آن قرار دهید تا از جذب گرد و خاک جلوگیری نماید.

6- عدسیه های چشمی زخیره را در پوش های محافظتی آنها قرار دهید.

7- سلاید و پوش سلاید را بدرستی پاک نموده و در داخل پوش آن قرار دهید.